Diş teli ile ortodontik tedavide dişlerin üzerine kuvvet iletimini sağlayacak braketler ve yüzük benderi bantlar yerleştirilir. Bu sayede diş teli bütün dişlere tutunarak hareket verebilir ve düzeltme sağlanır. Dişler üzerine yerleştirilecek braketler metal veya estetik formlu seramik yapıda tercih edilebilir. Bazı özel durumlar için ise kapaklı braketlerle tedavi yapılır. Braket materyallerinin kendi içerisinde avantaj ve dezavantajlari vardır bu nedenle ortodonti doktoru muayenesi sonrası en doğru kararı verecektir.

Diş Teli Tedavisiyle Eğri Diş veya Yamuk Diş Düzeltme

Ortodontik tedavi ihtiyacı ile başvuran bireylerin en temel şikayeti eğri diş, yamuk diş, çarpık diş veya çapraşık dişlerdir. Genetik olarak diş boyutları ile çene boyutları uyumsuz olduğundan dişlerin dizilimi olumsuz etkilenir ve bu problemler ortaya çıkar. Diş teli veya telsiz ortodonti (şeffaf plaklar) ortodontik tedavi için kullanilan temel araçlardır. 

Diş Teli ile Ortodontik Tedavinin İdeal Yaşı Nedir ? 

Ortodontik tedavi her yaşta mümkündür. Sadece dişleri ilgilendiren sıralanma bozuklukları için kritik bir yaş aralığı olmasa da çeneleri ilgilendiren iskeletsel bozuklukların 12 yaşından önce çözümlenmesi daha kolaydır. Bu sebeple 6 yaşından itibaren ortodontik muayene önerilir.

Metal Braketler – Metal Diş Teli

Ortodontik tedavi amacıyla en çok kullanılan araç metal braketlerdir. Metal braketler ortodontik tedavi fiyatları içerisinde en uygun seçenektir. Ancak temel eksiği estetiktir ve konforlu olduğu söylenemez. Metal alerjisi gibi özel durumlar ve estetik arayışlar haricinde neredeyse tüm ortodontik tedaviler için tercih edilebilir.

Estetik Braketler – Beyaz Diş Teli

Ortodontik tedavi amacıyla kullanılan estetik braketler safir,seramik ve altın gibi materyallerden üretilebilir. Metal braketlere göre dişlerin üzerinde daha az belli olsalar bile tam bir estetikten söz etmek imkansızdır. Üretimde teknolojik işçilik gerektirmesi ve hammadde maaliyetlerinden dolayi ortodontik tedavi fiyatları içerisinde pahalı bir seçenektir.

Tüm ortodontik tedaviler için uygulanabilir, özellikle metal alerjisi olan kişilerde tercih edilir. Üretildikleri materyal özelliklerine bağlı olarak sürtünme katsayısı metal braketlere göre daha yüksektir. Bu nedenle diş hareketleri yavaştır ve toplam tedavi süresi uzun olur. Kırılgan yapilari nedeniyle dikkatli bir kullanım gerektirir, tedavi sürecindeki braket kırılmaları tedavi gidişatını olumsuz etkiler.

Telsiz Ortodonti – Şeffaf Plaklar

Şeffaf plaklar dişleri saran ve kişiye özel üretilen ince plastik materyallerdir. Telsiz diş düzeltme amacıyla kullanılan şeffaf plaklar görünüm olarak gece plaklarına benzeseler de üretim tekniği ve işlevi bakımından tamamen farklıdır. Dişleri üç boyutlu olarak çepeçevre sarar ve diş tellerine benzer olarak dişleri hareket ettirici kuvvetler uygularlar. Telsiz ortodontik tedavi en konforlu ve en hızlı ortodontik tedavi seçeneğidir. 

Çocuklarda Ortodonti 

Çocuklarda ortodontik tedavinin ideal dönemi 12-14 yaş olarak bilinse de bazı tedaviler için geç kalınmış olabilir. Doğru yaklaşım 6 yaşından itibaren her çocuğun düzenli ortodonti kontrolleri ile takip edilmesidir. 6 yaşından itibaren çocuklarda süt dişleri değişmeye başlayarak daimi dişler ağız içerisine gelmeye başlar. Bu dönemde oluşacak diş veya çene bozuklukları basit ortodontik tedavilerle ilerlemeden durdurulabilir. Bu sayede ileride çok daha zorlu tedavilerin önüne geçilmiş olur.

Çocuklarda Ortodontik Tedavi İhtiyacını Gösteren Belirtiler:

• Çürük veya kırık nedeniyle erken dönemde diş kaybı
• Çarpma,düşme gibi travmalar sonucu diş kaybı veya diş kırıkları
• Doğuştan diş eksiklikleri
• Parma emme, tırnak yeme, dudak ısırma alışkanlıkları
• Burun tıkanıklığı, burunda polip veya burunda et varlığı
• Horlama veya ağız solunumu
• Ön dişlerde açıklık
• Çene asimetrileri, yamuk çene
• Alt çenenin ileride olması
• Üst çene darlığı
• Çarpık diş, eğik diş, yamuk diş, çapraşık diş varlığı

Bu belirtilerin doğru bir şekilde teşhis edilmesi için her çocuğun 6 yaşından itibaren bir ortodonti uzmanı tarafından  muayene edilmesi gerekir.

Çene Düzeltme Tedavisi 

Üst çenesi geride olan veya alt çenesi ileride olan çocuklarda 12 yaşından sonra yapılacak tedavilerin başarı oranı düşmektedir. Bu nedenle ilk ortodontik muayenenin 6 yaşından itibaren yapılması tavsiye edilir.

Üst Çene Geriliği 

Üst çene geriliği görülen durumlarda genellikle genç yetişkin bireyler veya daha küçük yaştaki çocukların ebeveynleri tarafından alt çene önde şikayeti ile doktora başvurulur. Halbuki alt çenenin önde göründüğü durumlarda çoğunlukla temel sebep üst çenenin geride konumlanmasıdır. Çenelerin büyüme miktarını ve yönünü tespit etmek için Lateral Sefalometrik Röntgenler kullanılır. Ortodonti uzmanı tarafından yapılan klinik değerlendirme ve röntgen analizi sonucu üst çenenin geride olduğu tespit edilirse 6-12 yaş arası çocuklarda gerekli müdahaleler yapılabilir. Alt çeneyi geriye almanın ameliyat dışında bir çözümü yoktur, çocukluk döneminde temel olarak tedaviler üst çenenin gelişimini desteklemek üzerine kurgulanır.

Alt Çene Önde Tedavisi – Çene İleriliği Tedavisi

Alt çenenin önde konumlandığı durumlarda temel olarak tedaviler üst çenenin gelişimini desteklemeye odaklanır. Hali hazırda büyümüş ve olgunlaşmış bir alt çene kemiğini geriye almak ancak ortognatik cerrahi ameliyatı ile mümkündür. Yüz Maskesi (Reverse Headgear) tedavisi ile 6-12 yaşlar arasında çocukların üst çene gelişimi desteklenebilir ve alt çene ile aradaki farkın kapanması sağlanabilir. Yüz maskesi, çene ucu ve alın bölgesinden destek alarak ağız içerisindeki dişler üzerine uygulanan damaklıklar aracılığıyla üst çeneye gelişim yönünde kuvvet uygular. Yüz maskesi günde en az 14-16 saat aktif olarak kullanılmalıdır ve toplam kullanım süresi 8-12 ay sürer. Yüz maskesi tedavisinde ağız içerisindeki dişler düzeltilmez sadece üst çene öne doğru alınır. Yüz maskesi tedavinin ardından diş teli veya telsiz ortodonti (şeffaf plaklar) ile dişlerin düzeltilmesi gereklidir.

Üst Çene Darlığı Tedavisi

Üst çene darlığının temel olarak sebebi bilinmemekle beraber genetik veya fonksiyonel çeşitli faktörlere dayandırılmaktadır. En çok karşılaşılan fonksiyonel sebepler arasında ağız solunumu, kronik burun tıkanıklığı, yanak emme, parmak emme ve tırnak yeme gibi alışkanlıklar vardır. Çocuklarda üst çene darlığı dişlerin düzgün sıralanmasını ve üst çenenin sağlıklı gelişimini engeller. Üst çene darlığı tedavisinde erken teşhis önemlidir, çok daha kolay ve kısa sürecek müdahalelerle bu problem tedavi edilebilir. 6-12 yaşlar arasında üst çene darlığının tedavisi için damaklık veya şeffaf plaklar kullanılabilir. Damaklık tedavisinde amaç sadece üst çenenin genişletilmesi ve çeneler arası ilişkinin düeltilmesidir. Dişlerin düzeltimi için ilerleyen yaşlarda ek tedaviler gerekir. Günümüzde hem üst çene genişletmesi hem de dişlerin düzeltimini aynı anda sağladığı için 6 yaşından itibaren çocuklarda şeffaf plak tedavisi tercih edilmektedir. 

Yetişkinlerde Ortodontik Tedavi

Ortodontik tedavinin sadece çocuklarda veya genç yetişkinlerde yapıldığına dair yerleşmiş yanlış bir kanı vardır. Ağız hijyeni yüksek ve diş eti hastalığı bulunmayan tüm yaş grubundaki bireyler için ortodontik tedavi mümkündür. Tabiki bazı özel durumlar için genç yaşta tedavilerin yapılması daha avantajlıdır. 

Yetişkin Ortodontik Tedavileri İki Farklı Grupta İncelenir:

Doğuştan gelen diş eksiklikleri veya iskeletsel problemler

Doğuştan gelen üst çene geriliği, alt çene ilerletmesi ve çene asimetrileri gibi iskeletsel problemlerin çözümü için 18 yaşından sonra cerrahi müdahaleler gereklidir. Ortognatik cerrahi yöntemi ile kombine edilecek diş teli veya şeffaf plak tedavileriyle iskeletsel problemlerin de çözümü mümkündür. 

Diş kayıplarına bağlı olarak, ağızda kalan dişlerin bozulması 

Çürük veya travma sonucu kaybedilen dişlerin neden olduğu boşluklar yakın zamanda diş implantları veya zirkonyum diş kaplamaları gibi tedavilerle doldurulmalıdır. Aksi takdirde zamanla çiğneme kuvvetleri veya diş eti hastalıkları nedeniyle ağızda kalan dişler bu boşluklara doğru hareket ederek bütün diş dizisinin bozulmasına neden olur. Bu bozulmalar yavaş yavaş meydana geldiği için genelde kişiler farkına varmaz ve ihmal edilir. Sonradan oluşmuş diş kaymaları veya boşlukların ortodontik tedavi ile düzenlenerek implant diş veya zirkonyum diş kaplama gibi tedaviler için hazırlanması gerekir.

Yetişkin ortodontik tedavilerinde kişilerin estetik beklentileri çocuklarda uygulanan ortodontik tedavilere göre çok daha fazladır. Yetişkinler ortodontik tedavi sırasında iş veya sosyal hayatına etkilenmeden devam etme arzusu içerisindedir. Bu sebeple yetişkin ortodontik tedavilerinde şeffaf plaklar ile uygulanan görünmez ortodonti tedavileri sıklıkla tercih edilmektedir.

Lingual Ortodonti – İçten Diş Teli

Lingual ortodonti dişlerin dile bakan iç yüzeylerine uygulanan diş teli tedavisidir. Ortodontik tedavide estetik arayışında olan kişiler için alternatif bir yöntemdir. Kişiye özel olarak üretilen metal braketler dişlerin iç yüzeyine yapıştırılarak ortalarından teller ile bağlanırlar. Lingual ortodonti tedavisinde ilk zamanlar dil üzerinde tahriş ve ağrılı alanlar oluşsa da alışma süreci geçtikten sonra herhangi bir rahatsızlık oluşturmaz. Diş telleri dışarıdan görülmezler ve tedavi süresi metal braketler ile uygulanan normal diş teli tedavilerine benzerdir. Kişiye özgü üretilen braketler ve özel üretim teller nedeniyle ortodontik tedavi fiyatları arasında kısmen pahalı bir seçenektir. 

Ortognatik Cerrahi ve Diş Teli

Çene ileriliği , çene yamukluğu ve çene geriliği gibi iskeletsel problemlerin yetişkin yaşlarda tedavisi kısıtlıdır. Çocukluk döneminde tedavi edilmeyen iskeletsel çene problemleri, 18 yaşından sonra ortognatik cerrahi adı verilen çene ameliyatları ile düzeltilebilir. Ortognatik cerrahi ameliyatları Ağız, Diş ve Çene Cerrahı ve/veya Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı tarafından gerçekleştirilebilen girişimlerdir. Ortognatik cerrahi yöntemi ortodontik tedavi ile birlikte yürütülmesi gereken bir süreçtir. Genellikle çene ameliyatı öncesinde diş teli veya şeffaf plaklar ile dişler kendi çeneleri üzerinde düzgün bir diziye getirilir. Ortognatik cerrahi düzeltmelerden sonra yine ince ayarlamalar için ortodontik tedavinin bir süre daha devam etmesi gereklidir. 

Ortognatik Cerrahi Kimlere Uygulanır ?

• Alt çene önde durumları ( alt çene ileri ) 
• Alt çene geride durumları ( alt çene geri )
• Çene yamukluğu, çene asimetrisi
• Açık kapanış ( Dişler kapandığında ön dişler arasında açıklık )
• Sarkık üst çene
• Üst çene darlığı